Тамақтың ауыру себептері
Ешкімге ауырған ұнамайды. Тамақтың ауыруы кенеттен пайда болып, жұтыну кезіндегі қиындықтан бастап дауыстың толық жоғалуына дейін қосымша жағымсыз симптомдармен қатар жүруі мүмкін. Тамақтың ауыруына не себеп болуы мүмкін екенін талдайық.
Тамақтың ауыруын туындататын ауруларды тамақтың зардап шеккен бөлігіне байланысты келесідей ажыратуға болады:
- Фарингит – жұтқыншақтың шырышты қабығының қабынуы.
- Тонзиллит – бадамшабездердің ісінуі және қызаруы.
- Ларингит – көмейдің ісінуі және қызаруы.
Тамақтың ауыруы көп жағдайда инфекциялардан, қоршаған орта факторларының әсерінен (құрғақ немесе шаңды ауа) немесе жарақаттанудан туындайды. Төменде біз анағұрлым көп кездесетіндерді қарастырамыз.
Жедел респираторлық вирустық инфекциялар, тұмау және басқа вирустар
Әр түрлі бағалаулар бойынша, 50-ден 95% – ға дейін тамақтың ауыруы вирустардан туындайды. Тамақтың ауыруын туындататын вирустық ауруларға мыналар жатады:
- ЖРВИ
- тұмау
- мононуклеоз
- қызылша
- желшешек
- паротит
Стрептококкты баспа және басқа бактериялық инфекциялар
Бактериялық инфекциялар тамақтың ауыруын туындатуы мүмкін. Олардың ішіндегі ең көп тарағаны – баспа, бадамшабезге әсер ететін инфекция. Ол А тобының Streptococcus бактерияларынан туындаған. Стрептококкты баспа балалардағы тамақ ауыруының 30-40% – ына дейін жағдайлардың себебі болып табылады.
Гонорея және хламидиоз сияқты жыныстық жолмен берілетін инфекциялар да тамақтың ауыруын туындатуы мүмкін.
Құрғақ ауа
Құрғақ ауа ауыз қуысы мен тамақты қажетті ылғалдан айырады. Қыс айларында жұмыс істеп тұрған жылыту кезінде бөлмедегі ауа көбіне құрғақ болады. Бұл жағымсыз сезінуге – құрғақтық пен жыбырлауға әкеп соғады.
Түтін, химиялық заттар және басқа тітіркендіргіштер
Қоршаған ортадағы көптеген заттар тамақты тітіркендіреді, соның ішінде:
- шылым және басқа шылым түтіні (мысалы, кальяннан)
- қалалық және өнеркәсіптік ортадағы ауаның ластануы
- тазалау құралдары және басқа химиялық заттар
Жарақат
Мойын аумағындағы кез-келген жарақат тамақтың ауыруын туындатуы мүмкін. Тығындалып қалған тамақ тітіркенуді туындатуы мүмкін.
Дауыс байламдары мен көмей бұлшықеттерінің ұзақ уақыт бойы ширығуы жай өтпейді. Тамақтың ауыруы ұзақ уақыт айқайлағаннан, қатты сөйлегеннен немесе ән айтқаннан кейін пайда болуы мүмкін. Көбінесе айқайлауға тура келетін нұсқаушылар мен фитнес жаттықтырушылары тамақтың ауруына жиі шағымданады.
Гастроэзофагеальді рефлюкс ауруы
Гастроэзофагеальді рефлюкс ауруы (ГЭРА) — бұл асқазандағы қышқыл тамақ ауыз қуысынан асқазанға жылжитын түтікке – өңешке түскен кездегі жай-күй. Қышқыл қыжыл мен тамаққа қышқылдың лоқсуын – қышқылдық рефлюксті туындата отырып, тамақ пен өңешті “күйдіреді”. Бұл өз кезегінде тамақтың ауыру мен жыбырлау, дауыстың қарлығу себебі болып табылады.
Тамақтың ауырсынуын емдеуді бастамас бұрын, оның пайда болу себебін түсіну өте маңызды.
Өзін-өзі емдеу денсаулығыңызға зиян тигізуі мүмкін.
Аурудың кез-келген белгілері кезінде дереу емдеуші дәрігеріңізге хабарласыңыз.
